Pytanie: Dlaczego Kościół katolicki preferuje spowiedź uszną? W Piśmie Świętym nie ma o niej wzmianki. Słowa Jezusa «Tym którym odpuścicie grzechy są im odpuszczone, tym którym zatrzymacie są im zatrzymane» można rozumieć jako nakaz do przebaczania sobie nawzajem. Czy wówczas szczera spowiedź serca przed Bogiem nie wystarcza?

 

Tym bardziej, że spowiedź uszną wprowadził Sobór w 1215 roku.

Odpowiedź: Po pierwsze - to bzdura, że Sobór Laterański IV w 1215 roku wprowadził spowiedź uszną. Ona istniała od co najmniej V wieku w Kościele iro-szkockim. Stamtąd przedostała się na Kontynent. Wcześniej bowiem praktykowano pokutę tylko raz w życiu i też o tym nic nie ma w Piśmie Świętym. Dopiero od II wieku pojawiła się praktyka, że pokutę można przyjąć tylko raz w życiu, gdyż traktowano ją jako drugi chrzest. Tego rodzaju pokuta była zadawana tylko za bardzo ciężkie grzechy: zabójstwo, odstępstwo od wiary i cudzołóstwo (w sensie zdrady małżeńskiej). Dopiero od V wieku ten rodzaj pokuty wyparty został przez pokutę wielorazową z wyznawaniem grzechów.

Owszem, Pismo Święte nie mówi wprost, jak odpuszczać grzechy, to znaczy, według jakiego obrzędu. Jednak twierdzenie, że słowa Jezusa "«Tym którym odpuścicie grzechy są im odpuszczone, tym którym zatrzymacie są im zatrzymane» można rozumieć jako nakaz do wzajemnego przebaczania sobie nawzajem" mija się z prawdą. Trąci to wręcz bardzo płytką polemiką wywodzącą się ze strony protestantów, podobnie jak twierdzenie, że Sobór Laterański IV wprowadził spowiedź uszną (pomylili się "tylko" o co najmniej siedem wieków).

Wracając do słów Chrystusa "Komu grzechy odpuścicie, są im odpuszczone", to należy zauważyć, że adresatem tych słów są Apostołowie, a nie wszyscy wierni. Na nich też wpierw tchnął Chrystus Ducha: "Weźmijcie Ducha Świętego". A zatem, posługa odpuszczania grzechów nie została przekazana wszystkim, a jedynie Jedenastu.

Ponadto kolejnym dowodem na to, że autor pytania odwołuje się do tanich chwytów polemiki stosowanych czasem przez radykalnych protestantów, jest fakt, że pytający pyta o Kościół katolicki. Jednak spowiedź uszna jest też praktykowana w Kościołach wschodnich, starokatolickich, a także u części luteran, a także anglikanów i kalwinistów.

Jedno jest pewne: Pismo Święte nie daje odpowiedzi na to, jaki obrzęd stosować do odpuszczania grzechów. Dlatego Kościół katolicki kieruje się też Tradycją. I warto poczytać o historii sakramentu pokuty - np. o. Dariusz Kowalczyk SJ opisuje tę historię w "Traktacie o sakramentach", "Dogmatyka", t.5, Biblioteka Więzi, Warszawa 2007. Chodzi o to, aby nie ośmieszać się na przyszłość w pytaniach z pomyłkami sięgającymi kilku wieków. Autorom tego typu tanich kawałków też by się trochę wiedzy przydało, zanim coś napiszą czy powiedzą.

 

 

Źródło: Marek Blaza SJ / rozmawiamy.jezuici.pl